Wat moet ik doen als ik gehackt ben op vakantie?

Redactie - 5 maart 2019

Wat moet ik doen als ik gehackt ben op vakantie?

Redactie - 5 maart 2019

Een gestolen portemonnee, kwijtgeraakt paspoort of je mobiele telefoon die in zee valt: er zijn nogal wat essentiële zaken die op vakantie behoorlijk veel gedoe kunnen opleveren. Gehackt worden valt hier ook onder. Vandaar de vraag ‘Wat moet ik doen als ik gehackt ben op vakantie?’ Kom zo snel mogelijk in actie. Zo kun je de schade gelukkig goed beperken, waar ter wereld je ook bent. Wat je precies moet doen, verschilt per item.

Paspoort op koffer

Is je paspoort gehackt?

  • Op elk paspoort zit tegenwoordig een E-symbool, dat is dat gouden vlaggetje met een bol erin. Dit betekent dat je identiteitsbewijs een (verborgen) chip bevat. Hierop staat onder andere je pasfoto, BSN-nummer en geboortedatum. Deze valt te hacken, maar omdat daar grote en onhandige apparatuur voor nodig is én diegene er dicht voor bij je in de buurt moet komen, is de kans klein. Mocht het tóch gebeuren, hoef je niet gelijk in paniek te raken. Eigenlijk is alleen je digitale handtekening, die ook op de chip staat, interessant voor criminelen. Maar omdat het zo’n ingewikkelde onderneming is en het resultaat voor hen niet echt de moeite waard is, gebeurt het maar zelden dat ze een poging ondernemen. Gelukkig.
  • Ben je je paspoort kwijt of is het gestolen? Dat is een andere zaak. Doe (in dat laatste geval) meteen aangifte bij de lokale politie. Bij het consulaat of de Nederlandse ambassade kun je een nooddocument aanvragen. Op de site van de ANWB kun je opzoeken waar de dichtstbijzijnde ambassade zit.
  • Altijd handig: maak voordat je vertrekt een foto van je paspoort, vliegticket en boekingsgegevens. Mail ze naar jezelf, eventueel inclusief noodnummers van je familie, bank en verzekering. Dan heb je alle belangrijke info bij de hand, ook als je telefoon gejat wordt of kwijtraakt.

Pinpas

Is je pinpas gehackt?

  • Het ‘skimmen’ van een bankpas, oftewel het kopiëren, gebeurt meestal in stiekem aangepaste geldautomaten. Bijvoorbeeld door een opzetstuk, waarmee ze de magneetstrip van je pas kunnen lezen en later kopiëren. Voorkomen is ook hier belangrijker dan genezen: let goed op wanneer je ergens pint. Ziet de automaat er veilig uit? Kijkt er iemand over je schouder mee? Je mag best vragen aan een ander om iets verder van je af te gaan staan. Liever onbeleefd overkomen, dan een geplunderde rekening.
  • Check ook op vakantie af en toe je rekening en let op afschrijvingen die onterecht lijken te zijn. Zie je iets verdachts, neem dan meteen contact op met je bank om je pas te laten blokkeren en de schade te beperken. De Consumentenbond heeft alle bankinfo handig bij elkaar gezet.
  • Ben je nog op dezelfde plek als je het misbruik opmerkt, doe dan aangifte bij de lokale politie.
  • Weer thuis, kun je contact opnemen met je bank om te kijken of je recht hebt op een schadevergoeding. Dit is bijvoorbeeld niet het geval wanneer je onveilig met je pincode/pas bent omgesprongen, oftewel als er volgens je bank sprake is van ‘grove nalatigheid’ (zoals je pincode op een briefje bij je pas in je portemonnee bewaren).

Meisjes met telefoon op het strand

Is je mobiele telefoon gehackt?

  • Dit kun je merken op verschillende manieren. Je telefoon is bijvoorbeeld opeens vergrendeld, zonder dat je vertrouwde password nog werkt. Of je kunt je telefoon nog wel gebruiken, maar alle foto’s zijn weg, of je ziet heel andere beelden tussen je images staan. De oorzaak kan zijn dat je onbetrouwbare websites hebt bezocht of bestanden gedownload, of iemand heeft doelbewust jouw telefoon gelokaliseerd om hem te hacken, zoals bijvoorbeeld met (de foto’s van) verschillende bekende vrouwen gebeurde een tijdje terug.
  • Zorg dat je altijd de laatste firmware/beveiliging van je mobiele telefoon hebt geïnstalleerd. Ook wanneer je gehackt lijkt te zijn en nog gebruik kunt maken van je mobiele telefoon. Verander direct nadat je de hack hebt opgemerkt alle wachtwoorden van je accounts en maak een backup van je mobiele telefoon indien mogelijk. Zodra je dat hebt gedaan, doe dan een harde reset, zodat je telefoon teruggaat naar de originele fabrieksinstellingen. Als je daarna de backup download, heb je als het goed is je vertrouwde gegevens weer terug en geen last meer van de hacker, als je er op tijd bij bent tenminste.
  • Voorzorgsmaatregelen die je kunt toepassen: let goed op de rechten die je ‘weggeeft’ bij het installeren van verschillende apps, zoals ‘het mogen openen, aanpassen en verwijderen van al je Google Drive bestanden’ (dat is er echt eentje die sommige apps aan je vragen). Vertrouw je een link in een app niet, klik er dan ook niet op. Ben ook voorzichtig met openbare wifi-netwerken, dat zijn dé plekken voor hackers om makkelijk toe te kunnen slaan.